Babüsselam Selam Kapısı muhteşem bir yapı

Babüsselam Topkapı Sarayında bulunan üç büyük kapısından ikincisi ve aynı zamanda sarayın simgesidir. Babüsselam yani selam kapısı devletin yönetildiği yere açılırdı.

Babüsselam ! devlete gösterilen saygın da kapısıdır… Bu kapıdan girerken, padişah haricinde hiç bir kimse sadrazam dahil üstünde kalmaz idi.  Herkes kapıya yaklaştığında atından inip sessizce yürürlerdi.

Babüsselam heybetli bir kapıdır… Her iki yanında bulunan kuleler; Osmanlı imparatorluğunun karakterini ve adaleti temsil eden Adalet Kulesidir. Sarayın en yüksek ve en muhteşem yapılarıdır…

Babüsselam Topkapı Sarayının sembolüdür. Kanuni döneminde yapılan iki kuledede saray motifleri kullanılmıştır. Bu kulelerin içinde bazı odalar bulunurdu. Elçilerin saraya girmelerine izin verilene kadar bekletildikleri odalardı.

Bu haliyle kuleler bir nevi bekleme salonu vazifesi görüyordu…Kapının giriş tarafına harika bir hat ile Kelime-i Tevhid yazılmıştır. İç tarafında ise“Kapıları yalnızca kendilerine açılmış Adn cennetleri vardır” mealindeki ayet yer almaktadır.

Selam Kapısı ismini devlet büyükleri ile elçiler, protokol sırasında, avlu içinde sıralı askerleri selamlamalarından almıştır.

Medeniyet ve kültürümüzün yaşayan vesikaları olan bu eserleri hem yatmalı hem de bu eserlere turist olarak değil ecdad yadigarı olduğunu bilmeli ve Osmanlıca öğrenerek okumak noktasında çalışmalıyız. 

Babüsselam Kitabesi

Babüsselam’ın sağ tarafındaki Kitabe;

Hafızı adli şeriat hazret-i zılli Hüda

Matla-ı hurşid-i şevket şehriyarı ma’delet, Baniyi bünyanı devlet hadim-i beytül-haram

Varis-i mülk-i milel sertacı şahanı düvel,  Zılli Yezdan-ı ezel dadar-ı İskender gulam

Daveri devran sultan Mustafa Han kim anın, Tacdaran-ı selefde görmedi mislin enam

Eyleyip sarfı nükud himmet-i şahin şehi, İtmede umran-ı dehri her dem aksayı meram

İşte ezcümle bu divan-ı hümayun mevkin, Seyr edene sakf-ı eyvanın o Cem-cah-ı benam

Etmemiş ana selâtin-i selef ‘atf-ı nigah, Mahvolub asar-ı resm-i nakş-ı zerkarı tamam

Kıble-i şahanı alem nazargah-ı halk iken, Ana şayan sezadır kim ola pür ihtişam

Emr edip hedmin binayı köhne tarh-ı sakfmın, Tarz-ı uslubu kadimin eyledi tecdidi tam

Günümüz Türkçesi ile okunuşu;

Saltanat güneşinin doğduğu yer; adaletli padişah Devlet binasının kurucusu, Kabe’nin hizmet edicisi Milletler mülkünün varisi, devlet başkanlarının baş tacı Hak tealanın yerde gölgesi, Zülkarneyn İskender adaletli Cihana hükmeden Sultan Mustafa Han ki, Geçmiş padişahlarda eşini görmemiştir insan.

Yüksek padişahlık gayretiyle, paralar harcayıp Her an yurdu en güzel şekilde imar etmektedir. Velhasıl bu yüce divan yerini seyredince, eyvanının çatısını o peygamberin adaşı, önceki sultanların bakışları ona değmemiş, Üzerindeki altın yaldızlar silinmiş, Cihan hükümdarlarının kıblesi, halkın gıpta ile baktığı, haşmetli ve şevketli olmak ona layıktır. Çatısı eskimiş binanın yıkılmasını emir edip eski tarz ve üslubu üzere yeniden yaptırmıştır.

Babüsselam’ın sol tarafındaki Kitabe;

Mustafa Han ibni Ahmed el-muzaffer daima

Mukteza-yı himmet-i tab’-ı bülendiyle yapıp, Kıldı nev-icad böyle resmi pakize nizam

Kim eğer görseydi Mani nakşı zerrin karını, Reşk ile dembesteyi hayret olurdu subhu şam

Mısranın şemse-i gülmihine mahı münir, Dağdandır ki ruyin kaplamış reşki zalam

Ziynet-i nakşına nispet çarhı atlas bi-nukuş, Sakfına tak-ı felek olmaz yanında köhne bam

Vâdi-i vasfında reftar-ı semend hameyi, Zabt edip himmet-i duaya idelim atfı zimam

Hazreti Hayy nesak saz-ı nizam-ı kainat, Şevketü ielalini ide cihanda ber devam

Taht-ı ali-baht-ı devlet de ebed olup mukim, Nice asara muvaffak ide Hallakı enam

Zihniya ilham ile tarihin inşa eyledim, Ola emnü yümn ile Ortakapu Babü’s-selam” H. 1172

Günümüz Türkçesi ile:

Mustafa Han daima muzaffer ola. Yüksek yaratılışlı gayretinin gereği, Böyle temiz intizamlı bir eser meydana getirdi. Böylece altın yaldızlı işlemelerini engel görseydi, gıpta ile nefesi tutulurdu. Daima giriş kapısının ziya gibi ışık saçan hasedindendir ki, ışıklı ayın yüzünü karanlık kaplamıştır.

Süslemelerinin yanında gökyüzü süssüz kalır. Sema onun çatısı yanında eski dam gibi kalır. Onu anlatmak yürüyen çevik at gibidir. Kalemi durdurup, dua isteğine çevirelim yuları.

Bu muntazam kainatı tanzim eden, Hak Teala Şevket ve ielalini, yüceliğini, cihanda daim eylesin. Devletin yüce tahtında ebediyen bulunsun. Allahü teala onu nice eserlere muvaffak eylesin. Ey zihni, ilham ile tarihini yazıverdim. Olsun emniyet ve bereketle orta kapısı Babüsselam. / Miladi 1758

Babüsselam Kapısının İç Kısmında Bulunan Çeşmedeki Kitabe

İki kapının arasında 1758 yılında inşa edilmiş bir çeşme yer alır. Kapının içe bakan kısmı üst yüzünde: “Cennati adnin müfetteheten lehümü’l-ebvab” Onlar (her şeyi Allah rızası için yapan takva sahipleri) için kapıları açılmış Adn Cennetleri vardır. Mealindeki ayet bulunmaktadır.

Osmanlı Türkçesi öğrenmeniz temennisiyle afiyetle kalınız.

Osmanlıca Nedir okumak için linke tıklayınız.