Kuşluk namazı diğer ismiyle İşrak namazı nafile namazları içerisinde yer alan ibadetlerden birisi olup Allah’a yaklaşmanın vesilesi olan ibadetlerden birisidir. Bu yazımızda kıymeti ve anlamı yüksek olan bu nafile namaz hakkında derlediğimiz bilgileri yazacağız.
Kuşluk namazı sabahın ilk ışığında yapılan bir ibadet olup adeta manevi güç ve huzurun kaynağıdır. Bu namaz ile Allah’a yakınlaşmış, O’na dua etmiş ve sabahın sessizliğinde onunla adeta manevi bir bağ kurmuş oluruz. Bu şekilde güne hazırlanmış ve karşılaşılaşılabilecek zorluklara ve sıkıntılara karşı bir gayanak noktası oluşturmuş oluruz.
Kuşluk namazı kılan bir kişi aynı zamanda gün boyunca Allah’ın rahmetine, bereketine ve korumasına erişebilir. Kuşluk namazı sadece manevi faydalar sağlamaz, aynı zamanda bedensel sağlık üzerinde de olumlu etkileri vardır. Sabah erken saatlerinde kılınan kuşluk namazı, kişinin güne enerjik ve canlı bir şekilde başlamasını sağlar. Bedeni harekete geçirir, kan dolaşımını hızlandırır ve metabolizmayı düzenler. Ayrıca, kuşluk namazı kılan kişi, disiplinli bir yaşam tarzını seçmiş olur.
Kuşluk Namazının Fazileti
Kuşluk namazına aynı zamanda işrak namazı ve duha namazı da denilmektedir. Peygamberimiz (s.a.v.) kuşluk namazının kılınmasını tavsiye ederek fazilet ve önemini beyan etmiştir. Sahabelerden Ebu Hureyre Hz. Peygamberin kendisine şöyle tavsiyede bulunduğunu beyan etmiştir. “Her ay 3 gün oruç tut, 2 rekat kuşluk namazı kıl ve gece yatmadan evvel vitir namazı kıl.” (Buhari Teheccüd 33)
Başka bir hadiste mealen şöyle buyurulmuştur. “Sizin her biriniz her eklemi için günde bir sadaka vermesi lazımdır. Bu nedenle her tesbih (sübhânellah) bir sadakadır, her hamd (elhamdülillâh) bir sadakadır, her tehlil (lâ ilâhe illallah) bir sadakadır, her tekbir (Allahüekber) bir sadakadır, iyiliği tavsiye etmek sadakadır, kötülükten sakındırmak sadakadır. Kuşluk zamanı kılınan iki rek‘at namaz ise bunların hepsinin yerini tutar” (Müslim Müsafirin 84)
Diğer bir hadiste ise mealen kuşluk namazını kılan bir kimsenin ya da bu namazı kılmaya devam bir kimsenin günahları çok da olsa bağışlanacağı bildirilmiştir. (İbn Mace, İkametü’s salat, 187)
Bir kutsi hadiste bu namazın faziletine Peygamber Efendimiz (s.a.s) mealen şöyle işaret etmiştir: “Ey Ademoğlu! Gününün ilk zamanlarında benim için 4 rekat nafile namaz kılmaktan acizlik gösterme ki günün sonunda seni korumayı tekeffül (kefil olma) edeyim.” (Ebu Davud, Tatavvu’ 12)
Bir zaman Peygamberimiz bir yere asker. birlik göndermişti. Kısa bir zaman sonra İslam ordusu ganimetlerle döndüler. Hz. Ebubekir “Ey Allah Resulü! Bizler bunlardan daha hızlı dönen ve daha çok ganimet getiren başka bir birlik görmedik, deyince Hz. Peygamber;
“Ben size bundan daha hızlı ve daha çok ganimet getiren bir şeyi haber vereyim mi?” diye sordu. Daha sonra “Bir kimse güzelce bir abdest alır, mescide gelir, sabah namazını kılar akabinde de kuşluk namazını kılar ise işte bu kimse, daha hızlı dönmüş ve de daha fazla ganimet kazanmış olur.” (İbn-i Hibban VI, 276)
Maliki ile Şafii mezhebinde kuşluk namazını müekked sünnet olarak geçmekte iken Hanefi ve Hanbeli mezhebinini içinde bulunduğu çoğunluk ise müstehap yani mendup olarak kabul etmişlerdir.
Kuşluk Namazı Ne Zaman Kılınır
Bu namaz Arapça’da salâtü’d-duhâ olarak geçmekte olup “güneşin doğmasından sonra yaklaşık olarak 45-50 dk. sonra güneşin yükselmesiyle ışığının iyice çıkması ve sıcaklığının arttığı zaman” manasına gelir. Buradan hareketle kuşluk namazının vakti güneşin doğmasıyla “bir mızrak boyu” yükselmesinden, yani 45-50 dakika geçmesinden sonra başlar. Zeval vaktine kadar yani güneşin tam tepede olmasına kadar devam etmekle beraber alimler gündüzün ilk dörtte birinin geçtiği, güneşin sıcaklığının yakmaya başladığı vakittir demişlerdir.
Kuşluk Namazı Kaç Rekattır
Kuşluk namazı hadis kaynaklarında kılınması teşvik edilen edilmekte olup dört, sekiz ve on iki rekât olarak kılınabilir (Müslim Salatü’l-müsafirin, 78-83) Bununla beraber en az iki rekât olarak kılınabileceği konusunda da görüşler vardır.
Bu namaz iki rekatta bir selam vermek şekliyle kılmanın daha sevap olduğu kaynaklarda yer almaktadır. Bununla beraber dört rekatta bir de selam verilerekte kılınabilir.
Kuşluk Namazı Nasıl Kılınır
İşrak namazı abdest alındıktan sonra niyet ile başlamaktadır. Niyet şu şekilde yapılabilir. “Niyet ettim Allah rızası için kuşluk/işrak/duha namazını kılmaya” Bu niyetin akabinde tekbir getirilir ve namaz başlanılır.
İlk olarak tekbir getiriyoruz. İki elin avucu açık bir şekilde baş parmaklarımız kulağın yumuşak kısmına değecek şekilde eller kaldırılarak “Allah’u Ekber” diyoruz.
Ellerimizi göbek hizasında bağlıyoruz akabinde sübhaneke okuyoruz. Ondan sonra Euzü Besmele çekerek Fatiha suresini okuyoruz ondan sonra ise en az Kuran ı Kerimden en az üç ayet okuyoruz ki bunlar ekseriyetle son 10 suredir.
Sureleri okuduktan sonra “Allah’u Ekber” diyerek Rükü’ya eğiliyoruz ve orada üç defa “Subhane Rabbiyel Azim” diyoruz. Rükü’dan doğrulduğumuzda “Semi Allahulimen Hamide, rabbena lekel hamd” diyoruz.
Ondan sonra “Allah’u Ekber” diyerek secdeye gidiyoruz. Secdede ise üç kere “Subhane Rabbiyel Ala” dedikten sonra “Allah’u Ekber” diyoruz ve doğrularak oturuyoruz bu esnada tekrar. “Allah’u Ekber” diyerek ikinci secdeye giderek üç defa “Subhane Rabbiyel Ala” diyoruz. Akabinde “Allah’u Ekber” diyerek İkinci rekat için ayağa kalkıyoruz.
İkinci rekat için ayağa kalktığımızda “Bismillahir rahmanirrahim” diyerek Fatiha suresini okuyor akabinde zamm-ı sure dediğimiz Kuran ı Kerimden en az üç ayet olamak üzere yani ekseriyetle son 10 sureden birini okuyoruz.
Akabinde “Allah’u Ekber” diyerek Rükü’ya gidilir ve orada üç defa “Subhane Rabbiyel Azim” denilir. Rükü’dan doğrulduğumuzda “Semi Allahulimen Hamide, rabbena lekel hamd” diyoruz.
Ondan sonra “Allah’u Ekber” diyerek secdeye gidiyoruz. Secdede ise üç kere “Subhane Rabbiyel Ala” dedikten sonra “Allah’u Ekber” diyoruz ve doğrularak oturuyoruz bu esnada tekrar. “Allah’u Ekber” diyerek ikinci secdeye giderek üç defa “Subhane Rabbiyel Ala” diyoruz. Akabinde “Allah’u Ekber” diyerek oturuyoruz.
Sırası ile Ettehıyyatü, Salli ve Barik duaları, Rabbena atina ve Rabbenağfirli duaları okunur. Selam için başımızla önce sağa daha sonra ise sola selam verilir. Selam “Es Selamu Aleykum Ve Rahmetullah” denilerek yapılır. Dört rekat olarak ise öğle namazının sünneti gibi kılabiliriz.
İşrak Namazı ya da duha namazı olarak da isimlendirilen kuşluk namazının maddi ve manevi pek çok faydaları vardır. Öncelikle elbette farz namazlarını kılmalıyız. Akabinde de bu tür nafile namazları kılmaya gyret etmeliyiz. Vesselam.
Rabbim bizleri devamlı kılan kullarından eylesin maddi ve manevi faydalarından ve sevabından yararlanmayı nasip eylesin amin. Emeğinize sağlık hocam teşekkürler