Osmanlıca son zamanlarda sıklıkla duyduğumuz ve çeşitli platformlarda karşımıza çıkan bir lisandır. Bu yazımızda Osmanlıca bilmek ne işe yarar? sorusuna cevap arayacağız.
Zaman zaman bir vesile ile karşımıza çıkan Osmanlıca aslında önemli bir değerdir. Hem de unuttuğumuz mücevher değerinde bir değer. Osmanlıca yani Osmanlı Türkçesini öğrenmek bizim tarihimiz, sanat ve kültürümüz ile sağlam bir köprü inşa etmekle beraber sıra yaşantımıza ve entelektüel bilgi birikimimize faydaları aşikardır.
Dil özelde fikir dünyasının yansıması, kişinin kendini ifade edebileceği iletişim aracıdır. Genelde ise bir milletin ruhu, hatırası, mayasıdır. Bir milleti millet yapan ve o milleti diğer milletlerden ayıran temel noktalardan birisi de kullandığı dili ve alfabesidir. Bu durumda dilini kaybeden milletler, hatırasını, hafızasını milli kimliğini, yani her şeyini kaybetmiş demektir.
Bu noktada Osmanlıca Türklerin yüzyıllar boyunca geliştirdikleri kendine özgü bir dildir. Arapçadan ve Farsçadan etkilenmiş ancak ikisi de farklı kendine özgü lisan olmuştur. Yani Osmanlıca Türkçe’dir. Yani şimdi ki Türkçe ile kıyaslandığında tazı dilidir denilebilir.
Osmanlı Türkçesinin Günümüzdeki Yeri
Günümüzde birçok kimse Osmanlıca öğrenmenin faydaları üzerine farlı tartışmalara girmekte ve maalesef bazen ideolojik bazen de bilgi eksikliğinden bu muhteşem ve zengin dile mesafeli durabilmektedir. Bizler Osmanlıca’ya şu çerçeveden bakmalıyız. Yani önyargılarımız olmadan ve 1000 yıla yakın atalarımız tarafından kullanıldığı gerçeğini unutmadan bakmalıyız.
Denilse ki dil öğrenmenin birçok faydası vardır. Buna kimse itiraz etmez. Bu ifade herkes tarafında kabul ediliyorsa kendi lisanımız olan Osmanlıca’ya hayli hayli itiraz edilmemelidir. Osmanlı Türkçesi içinde her ne kadar Arapça ve Farsça kelimeler olsa da milli kültürlerimizin temelini oluşturan eserlerin yazıldığı bu lisan bilinenden çok daha zengin ve estetik açıdan son derece şiirsel ve zevkli bir lisandır.
Osmanlı Türkçesini Bilmenin Önemi
Evet Osmanlı öğrenmek temel seviyede olukça kolay iken ileri seviyeler biraz uzmanlık gerektirir. Öğrendiğimizde sadece eski tapu senetlerini, kitabeleri, tarihi eserler üzerindeki yazıları okumakla kalmayız. Maddeler halinde yazacak olursak;
- Osmanlıca dilinize zenginlik ve kıvraklık katar,
- Kelime dağarcığınızı genişletir, geniş düşünce alanı sağlar böylece güzel ve etkileyici cümleler kurulabilir.
- Osmanlının zengin ve zarif bir sanat anlayışına ve bakış açısına sahip olunabilir.
- Geçmişle bağlarımızı sağlam tutmak, tarihimizi bilmek ve özümseyebilmeya yardımcı olur.
- Sağlam bir gelecek ancak sağlam bir geçmiş ile olabilir bunu adresi ise Osmanlıca’dır.
- Milli hazine ve milli hafıza konumunda olan geçmişimize sahip çıkmak için gereklidir.
- Milli kültürümüzü oluşturan tarihi eserlerimizin hemen hemen tamamının Osmanlıca’dır.
- Hala hayatımız içinde olan kitabeler, hüsnü hatlar, mezar taşları, tapu belgeleri, paralar ve sikkelere turist gibi bakmamak için öğrenmek gereklidir.
- Halk eğitimlerden alacağınız sertifika ile eğitimci olabilirsiniz. Böylece resmi kurslar açabilirsiniz.
Osmanlıca bilmek konusunda bu listeye elbette bir çok şey eklenebilir. Ecdada karşı bir vefa borcumuz belki en önemli maddelerden birisidir. Temennimiz giderek artan Osmanlıcaya olan ilginin daha fazla olması ve hak ettiği yere gelmesidir. Şahsi düşüncem temel seviyede okullarda ders olarak okutulmasıdır. Zira temel seviye hem kolay hem herkesin zorlanmadan öğrenebileceği seviyedir.
