Halet Efendi Kütüphanesindeki Kitabe

Halet Efendi kütüphanesi İstanbul’da Galata Mevlevihane’sinin külliyesinde bulunmaktadır. Asıl adı Mehmet Said ama o Halet ismiyle şöhret bulmuştur. 1760 yılında İstanbul’da doğmuştur. Altı  asır dünyaya hükmeden Osmanlı İmparatorluğunda bir birinden ilginç olaylar ve hikayeler vardır. İşte onlardan birisi de Halet Efendi olup oldukça ilginç bir şahsiyettir. Bu zatın düzgün bir medrese eğitimi almamış olmamasından,  bir devlet adamı olmasından, galata Mevlevihane Postnişini Galip dedeye tabi olup Mevlevi olmasından, Paris’e Büyükelçisi olmasından, Padişah 2. Mahmud’un başdanışmanı olmasından tutun yaşadığı rekabete, çalkantılı hayatına, hırsına, acımasızlığına, hasımlarına yaptıklarına, kindarlığına ve ölümüne kadar hayatı çalkantılı ve ilginçtir. Türbesi Galata Mevlihane’sinin girişinde sol tarafta bulunmaktadır. Sebil, muvakkithane ve kütüphaneden oluşan iki katlı bina sebil-i küttab namıyla meşhurdur. Kaside ve methiyelerin toplandığı zinetül mecalis isimli bir kitabı vardır.  Ölümünde sonra halk arasında konuşulan şu beyit onun hakkında söylenmiştir. Halet Efendi hakkında yazılan meşhur beyit. Ne kendi eyledi rahat ne halka verdi huzur. Yıkıldı gitti cihandan dayansın ehli kubur Halet efendi hakkında bizim konumuz ise Galata Mevlevihanesinde bulunan kitabedir. 

Halet Efendi Kütüphanesindeki Kitabe

Kitabede şöyle yazmaktadır

 Ey vâkıf-ı ser hâlim olan Mevlana / Halet yoluna canını vakf etse seza

Mecmua-i isyanımı setr etmek içün / Etti keremin üstüne bir kubbe bina.

Kitabeler Hakkında Kısa Bilgi

Kitabe Arapça “ketebe” kökünden gelmekte olup “yazılı belge” anlamına gelmektedir. Peki Kitabeler Nedir? diye sorulsa kısaca; Kitabeler; bulunduğu yapıya dair bilgiler verir, oyma veya kabartma yoluyla yazılır, estetik görüntüyle önemli bir mimari eserdir, mansur ve nesir yazılışlarıyla da edebi metindir, hem tarih hem hem tarihe şahit kaynak olan levhalardır.  Kitabe örnekleri medeniyet ve sanat tarihi araştırmaları için önemli olduğu kadar dil ve tarih çalışmaları ve araştırmaları için de önemli kaynak ve belge özelliğine sahiptir.

Kitabelerle Hangi İlim Dalı İlgilenir?

Kitabe örnekleri yani kitabeleri kendine ait şekil ve metotlarla çözen, raporlayan, araştıran “epigrafi” (bizdeki adı ilm-i kitabet) adıyla müstakil bir bilim dalı incelemektedir.

Kitabe Çeşitleri Nelerdir?

Kitabeler genel olarak üç çeşittir. Kimin tarafından ne zaman inşa edildiğini belirtirse tarih kitabesi, eserin tamiri hakkında bilgiler içermesi durumunda tamir kitabesi, kemerler veya iç kapılar üzerinde olanlara da Kitabe levhası denilmektedir. Allah’a emanet oluna vesselam.. Kitabeler ile ilgili daha fazla bilgi almak için Kitabeler isimli makalemizi inceleyebilirsiniz. Ayrıca Osmanlıca öğrenmek ister misiniz? 8 ders ile çok kolay bir şekilde öğrenebilirsiniz. Bununla beraber Caferağa Medresesi Kitabesi isimli yazımızı okudunuz mu?