Cerrahi Dergahı ve Kitabesi

admin 198 Görüntüleme
4 Dk. Okuma süresi

Cerrahi Dergahı İstanbul Sur içi bölgesinde Edirnekapı Karagümrük Fevzipaşa Caddesi Nurettin Cerrahi Sokakta bulunmakta olup 1710-1720 tarihlerinde inşa edilmiştir.

Bu araştırma yazımızda 17. yüzyılda kurulan cerrahi dergahı ve tarikatı hakkında hem de bu dergahta bulunan kitabeler hakkında genel bilgiler vereceğiz. Halvetiyye tarikatının Ramazaniyye kolunun pirlerinden olup kendi adına Cerrahiyye kolunu oluşturmuştur. Nurettin Cerrahi İstanbullu olup yüksek seviyeli bir zat idi. Cerrahi denilmesinin nedeni Cerrahpaşa sem­tinde doğmuş olmasıdır.

Nurettin Cerrahi Kimdir?

Hem ilmi hem manevi yönüyle 18. yüzyılda tasavvuf ve kültür hayatını derinden etkilemiş bir zattır. O Allah ve Resulünün yolunda bir hayat sürmüş bir ilim deryasıdır. O dönemde toplumun dertleriyle dertlenmiş, şefkat ve merhametiyle nice gönüllere taht kurmuş, halk içinde Hak ile yaşamış, darda olana, kapısına gelene, muhtaç olana, düşene her zaman el uzatmış, Allah ve Resulünün yolundan haricine meyl etmemiş bir gönül sultanıdır.

Cerrahi Tarikatı’nın kurucusu mutasavvıf Nurettin Muhammet ibni Abdullah er-Rumi el İstanbuli el Cerrahidir. Bu mübarek zat hem anne hem baba tarafından Hz. Peygamber’in soyundan geldiği rivayet edilmektedir.

İlginizi Çekebilir:   Sadeddin Efendi Çeşmesi Kitabesi

1071 veya 1083 tarihinde İstanbul’da doğmuş olup babası Abdullah Ağa’dır. Annesi ise bilge birisi olan Seyyide Emine Teslime Hatun’dur. Öğrenimine Cerrahpaşa Sıbyan Mektebi’nde başladı. Hocası Yusuf Efendi’den hüsn-i hat dersleri almıştır. Süleymaniye Medresesi’nde ilim tahsil etmiş bu esnada daha sonra şeyhülislâm olan Yenişehirli Abdullah Efendi’den ders almıştır. Hem bu yıllarda tanıştığı şair Nabi’den edebi dersler almıştır.

1101’de ilmiye mesleğine girerek mevleviyyet (yüksek kadılık) ünvanıyla Mısır’a gitti. Kısa bir süre sonra İstanbul’a geri geldiğinde bir vesile ile Üsküdar’da Şeyh Ali Alaaettin Köstendili Efendi ile görüşmüştür. Onun etkisi altında kalarak kadılığı terk etmiş ve tasavvufa yönelmiştir.

Artık şeyhinin tekkesine devam eden ve zaman zaman onun izniyle halvete giren Nureddin Cerrahi 1115 de halife oldu. Bir seviyeye gelince şeyhinin tensibi ile Karagümrük’te Canfeda Hatun Camii’nde vaaz vermeye başladı.

Cerrahi Dergahı

Sultan 3. Ahmed gördüğü bir rüya ile Cerrahi tarikatının piri Şeyh Nureddin Cerrahi adına 1703 tarihinde Karagümrükte bir dergah yaptırmıştır. Daha sonra ise bu dergahın postnişin olmuştur. Cerrahi dergahı İstanbul’un önde gelen tarikat merkezlerinden birisi olmuştur. Burada tam on sekiz yıl irşad faaliyetinde bulundu. Aynı zamanda halifeler vasıtasıyla İstanbul dışında da yayılmaya başlamıştır.

İlginizi Çekebilir:   Nişantaşı Meşrutiyet Hamidiye Cami ve Kitabesi

Nureddin Cerrahi kırk gün süren bir hastalık geçirdikten sonra 9 Zilhicce 1133’te vefat etti. Cenaze namazını Fâtih Camii’nde Şeyhülislâm Molla Mehmed Efendi kıldırmış ve daha sonra tekkesine defnedilmiştir. Nurettin Cerrahi’nin günümüze kadar gelmiş tek eseri Mürşid-i Dervişhan isimli eseri bulunmaktadır.

Cerrahi Dergahı Kitabesi

Cerrahi dergahı farklı tarihlerde dört kez yeni baştan inşa edilmiş ve çeşitli onarımlar, değişiklikler ve ilaveler yapılmıştır. İçerisinde farklı kitabeler vardır.

Yapım Kitabesi

cerrahi dergahi kitabe

Ḳuṭbüʾl arifin hazreti şeyh Nureddin el-Cerrahi ḳuddise ṣırrıhu sene 3 Şevval 1211 

Tamir Kitabesi

cerrahi dergahi kitabe
  • Tuğra: Abdülmecid han bin Mahmud el-muzaffer daima
  • Şah-ı şahan-ı cihan abd-ı mecid / Neyyiri burcu kerem mihr-i münir
  • Pertev-i Dergah-i Nureddini / Hüsnü iʿmar ile etti tevfīr
  • Hak ziya göster ede saltanatın / Çeşmi alem ola adliyle kadir
  • Evliya menzilin etdi ihya / Ola sultanı rüsul ona zahir
  • Söyledi sami kulu tarihin Pir dergahı olundu tamir / 1274
  • Rakamahu el müznibü’ddai rakım 

Kapı İç Tarafta Bulunan Kitabe

cerrahi tekkesi kitabe

Erişti himmeti pirin sana fahri dedin tarih / Yapıldı Asitan-ı piri Nureddin Cerrahi / Sene 1364 

Kelimeyi Tevhid Kitabesi

La ilahe illallah muhammeden resulullah / Ya Sultanul halveti Nureddin Cerrahi 

cerrahi tekkesi kitabe
Bu makaleyi paylaş
3 İnceleme
  • bu konuda bu kadar net bilgiler internette malesef yok bu yüzden çok iyi ve başarılı olmuş teşekkürler.

    Yanıtla
  • Hamile anne says:

    çok başarılı ve kaliteli bir makale olmuş güzellik sırlarım olarak teşekkür ederiz.

    Yanıtla
  • anne duası says:

    çok yararlı bir paylaşım olmuş teşekkür ederim çok işime yarıcak.

    Yanıtla

İnceleme bırak

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir