Bezmialem Valide Sultan çeşmesi; gerek Osmanlı İmparatorluğu gerek günümüzde çeşme yaptırmak bir hayır işidir. Çeşme yatırmakla oradan akan sudan içen kişinin elde etiği faydadan ve duadan yaptıran kişi hissedar olur. İşte bu çeşme de bu inanç ile yapılmış ve ilginç bir mimarisi vardır.
Bezmialem Valide Sultan tarafından 1839 yılında yaptırılmıştır. İstanbul’un Rumeli yakasında Beşiktaş ile Maçka arasında Spor Caddesi üzerinde bulunmaktadır. Kare bir plan üzerine tamamen mermerden ampir tarzında yapılmıştır.
Oldukça güzel ve görkemli bir çeşmedir. Dört cepheli bir meydan çeşmesidir. Valide Sultan İstanbul’a toplam 12 adet çeşme inşa ettirmiştir.
Bezmialem Valide Sultan Çeşmesi
Bezmialem Valide Sultan Çeşmesi Kitabesinde şöyle yazmaktadır.
- Cenab-ı Valide Sultandır elhak menba-ı eltaf / İder sîrab-ı ihsan dehri elbet ol kerem-mutad
- Cihânın âb-ı rûyu hazret-i Abdülmecid Hâna / Duâ aldırmağ içün eyledi bu çeşmeyi bünyad
- İlâhî mâder-i feyz-âveriyle ol şehinşâhî / Zülali ömr-ü ikbal ile sîrab eyle hem kıl şâd
- Mücevher tam iki tarih bir beyt içre bak çıkdi / O şâhın çâkeri Ziver bu nazmı idecek inşâd
- Revan kılsun Şeh-i âfâkâ cûy-i nusredin Subhân 1255 / Bu semti Valide Sultan kıldı ab ile dilşad 1255
Kelime Tahlili
Elhak : Doğrusu
Menbayı Eltaf: Lütufun kaynağı
Sirab-ı ihsan: İyiliğe doymuş
Dehri : Zaman
Ab-ı Ruyu: Yüz suyu, Şeref
Bünyad: Temel, Bina etmek
Mader-i feyz-i Averiyle: Feyz getiren anne
Şehinşahi: Padişaha ait şeyler
Zülal-i ömr-ü ikbal: Ömür tatlı su
Sirab : Suya doyma
Çaker: Köle
Ziver : Süs
İnşad: Şiiri ahenk ile okuma
Şeh-i afaka: Tüm dünyanın padişahına
Cuy-i nusretin: Yardım ırmağı
Subhan: Allahü Teala
Kitabe nedir?
Tarihi bir eserin veya binanın ne zaman yapıldığı ne zaman tamir edildiği ve tarihi eser hakkında bilgilerin bulunduğu taştır. Kitabeler taştan olabildiği gibi mermer, çini, ahşap, maden vb. şeylerden de olabilir.
Kitabeler ile ilgilenen ve konusu kitabeler olan ilime ise Epigrafi denir. Kitabelere aynı zamanda yazıt da denmektedir. Kitabeler bugün tarihçilerin ve arkeologların en önemli kaynak ve vesikaları konumundadır. Sitemizde bulunan 4. kur dersleri kitabeler hakkında bilgi vermektedir. Ayrıca Alemdar Mustafa Paşa Cami Medresesi isimli yazımızı da linke tıklayarak okuyabilirsiniz.
