Berat Kandili Nedir? Önemi ve Fazileti Nedir?

Berat Kandili nedir? Berat ne anlama gelir? Berat Kandili ne zaman idrak edilir? Berat gecesinin önemi ve fazileti nelerdir? Berat gecesi neler yapılmalıdır? Sorularının cevaplarını ele alacağız.

Berat kandili dediğimizde yapacağımız en iyi şeylerden birisi de tefekkürdür. Dünya hayatına baktığımızda yıllık bir program şeklinde yürütülen bütün faaliyetler hususen ticari faaliyetler, yıl sonu geldiğinde yapılan programa göre kontrol edilir, teftiş edilir, kâr zarar hesabına bakılır.

Kesin hesap tespiti yapıldıktan sonra gelecek yılın programı son şeklini alır. Aynı bu misal gibi manevi hayatımıza ve faaliyetlerimize bakalım. Dünya ahiret hayatının kazanılması için hazırlanmış bir manevi ticaret yeridir.

İşte biz de o ticaretle ilgili yaptığımız faaliyetleri yıllık muhasebesini yapmak, kar zarara bakmak ve bir değerlendirme içinde olmamız tabiidir. İşte bu muhasebenin ve değerlendirmenin vakti Berat Kandili ile başlayıp Kadir Gecesi’yle biten zamana denk gelmektedir.

Berat Kandili Nedir?

Berat Kandili (gecesi) Şaban ayının 14. gününü 15.  Güne bağlayan gecedir. Berat “Berae-Beraet” kelimesinden Türkçeleşmiştir.  Berat lügatte “bir zorluktan, yükümlülükten kurtulmak ve beri(uzak) olmak” anlamına gelir.

Ayrıca Berat gecesine farklı isimler de verilmiştir. Bunlar “Leyle-i Mübareke” yani bereketli bir gece, “Leyle-i Berâe” kurtuluş gecesi, “Leyle-i sakk”, vesika, belge gecesi, “Leyle-i rahme” rahmet gecesidir.

Başka bir ifade ile inananların Allah’ın lütfu, affı, rahmeti ve bağışlaması ile günahın ağır yükünden kurtulacağını ümit etmesinden yani günahlarından kurtularak beratını eline almak ümidinden bu geceye Berat gecesi denilmiştir.

Berat Gecesinin Önemi Nedir?

Hz. Peygamber (s.a.v.) şaban ayına ve özellikle bu ayın on beşinci gecesine ayrı bir önem verdiği ve onu ihya ettiğine dair kıymetli rivayetler vardır.

Kuran’ın İndirildiği Gece

Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyrulmaktadır. “Apaçık beyan eden kitaba (kur’ana) yemin olsun ki, Biz Kuran-ı gerçekten mübarek bir gecede indirdik. Şüphesiz biz, onunla insanları gerçekten uyarıcıyız. O mübarek gecede, Katımızdan bir emirle, her hikmetli iş ayırt edilir.” (Duhan suresi 44/1-4)

Duhan suresinin “mübarek bir gecede” nazil olduğu buyrulmaktadır. Alimlerin çoğunluğuna göre burada ifade edilen gece Kadir gecesidir. Çünkü başka ayetlerde Kuran’ın ramazan ayında (Bakara 2/185) ve Kadir gecesinde (Kadir 97/1) inzal olduğu belirtilmektedir.

Tabiin ulemasından İkrime’nin de dahil olduğu bir kısım alimler ise Duhan suresi başındaki bu ayetlerin Berat kandili (gecesine) işaret ettiğini belirtmişler. Bu durumda Kur’an’ı kerimin Berat gecesi vaktinde  levh-i mahfuzdan dünya semasına indirildiği Kadir gecesinde ise ayetlerin peyderpey sırayla inzal (inmek) olduğu şeklinde bazı müfessirler bu görüşü kabul etmişlerdir. (Elmalı V, 4293-4295)

Berat Kandili Hakkında 

Hz. Peygamber, “Şaban ayının ortasında (15.gece) gece ibadet ediniz. Gündüzünde oruç tutunuz. Allah (c.c.) o mübarek gece güneşin batmasıyla birlikte dünya semasında tecelli eder.

Fecir (güneş) doğana kadar, ‘Yok mu benden af dileyen onu afv edeyim, yok mu benden rızk talep eden ona rızık vereyim, yok mu bir musibete (belaya) uğrayan ona esenlik, afiyet vereyim, yok mu, yok mu böyle devam eder!’ buyurmuştur (İbn Mace 1388)

Hazreti Aişe validemizden (r.a.) şöyle bir rivayet gelmiştir. “Bir vakit Hz. Peygamber (s.a.v.) yanıma geldi. Elbiselerini çıkardı. Ancak çok geçmeden tekrar giyindi. Bu hal bana bir kıskançlık hissi verdi ve ben peşini takip ettim.

Medine’nin kabristanı Cennetü’l-Baki’de kendisine yetiştim. Mü’minlere ve şehidlere afv, istiğfar ve dua ediyorlardı. “Anam babam sana feda olsun, sen Rabbinin rızasında, ben ise dünyalık peşindeyim.” diyerek geri eve döndüm.

Peşimden de Rasûlullah (s.a.v.) geldi. “Niçin böyle hızlıca nefes alıyorsun?” dedi. Ben ise: “Anam-babam sana fedadır ya rasulullah, gece vakti yanıma geldiniz, sonra elbisenizi çıkardınız, arkasından tekrar giydiniz. Bana bir kıskançlık hissi geldi. Sizi takip ettim kabristanda dua ederken gördüm.” dedim.

O zaman Rasûl-i Ekrem (s.a.v) şöyle dedi: “Cibrîl geldi ve şöyle dedi: “Bu mübarek gece Şaban’ın 15. gecesidir. Yüce Allah (c.c.) bu gecede Beni Kelb kabilesinin koyunlarının tüyleri adedince insanları Cehennem azabından kurtarır.

Fakat Allah şirk koşanların, Müslüman kardeşine kin ve adavet(düşmanlık) besleyenlerin, akrabayı taallukat ile münasebeti kesenlerin, gururlanan ve kibirlenenlerin, ana-babasına isyan edenlerin ve içkiye düşkün olanların yüzüne bakmaz.” (Buhari)

Hz. Peygamber (s.a.v) Hz. Ayşe’ye “Geceyi ibadetle geçirmek isterim, izin verir misin?”  dedi. “Evet, sana anam babam feda olsun.” dedim. Sonra Hz. Peygamber (s.a.v.) namaza kalktı.

Secdeye kapanıp uzun bir müddet kaldı. Ben endişelendim, elimle hafif yokladım. Elim ayağının altına değince kımıldadı, o zaman ben de sevindim. Secdede şöyle niyaz ettiğini duydum.

 Berat Kandili Duası

 “Allah’ım! Azabından gufranına (afv, rahmet), gazabından (kızgınlık, öfke) rızana sığınırım. Senden yine sana iltica (sığınma) ediyorum, şanın pek yücedir. Sana yaptığım senayı (övme), senin kendine yaptığın senaya(övmeye) denk bulamıyorum. Sana layık bir şekilde hamd ve senadan acizim.” dedi.

Sabah olunca olanları Rasûl-i Ekrem’e anlattım o da: “Ey Aişe, bunları öğrendin mi?” dedi. “Öğrendim Ya Rasulullah” dedim. Rasul-i Ekrem (s.a.v): “Hem kendin öğren hem de başkalarına öğret.  Bu duayı bana Cibril (a.s) öğretti ve secde anında okumamı talim etti.” dedi.

Hz. Muhammed (s.a.v.), Şaban’ın 13. gecesi ümmeti için şefaat istemiş, bu şefaatin üçte biri ona verilmiş, 14. gecesi tekrar istemiş, üçte biri daha ona verilmiş, 15. Gece (Berat kandili) tekrar talep etmiş, bu mübarek gece şefaatin tamamı kendisine ihsan buyrulmuştur. Lakin Allah’tan devenin kaçması gibi kaçanlar başka. (Hasan Basri Çantay, Kur’an-ı Hakim ve Meâl-i Kerim)

Bazı  alimler ise kıblenin Kudüs’teki Mescidi Aksa’dan Mekke’deki Kabe yönüne döndürülmesinin  hicretin 2. yılında Berat gecesinde meydana geldiğini kabul etmeleri de bu geceye ayrı bir önem katmaktadır..

Bediüzzaman hazretleri ise Berat Kandilli’nin “bütün senede bir kudsi (mukaddes) çekirdek hükmünde ve beşer mukadderatının (alın yazısı) programı nev’inden olması cihetiyle Leyle-i Kadrin kudsiyetinde” diyerek bu gecenin önemine değinmiştir.

Berat Kandili Gecesinde 5 Hususiyet Vardır

• Her önemli iş bu mübarek gecede ayırt edilir.
• O gece ibadet etmenin fazileti pek büyüktür.
• İlahi rahmet yayılır ve her yeri kuşatır.
• Mağfiret gecesidir ki Rahmeti İlahiye coşar.
• O mübarek gece, Resûlullah’a (s.a.v) şefaat hakkının tamamı verilmiştir.

Berat Gecesinde Meydana Gelen Olaylar

İbni Abbas’tan (r.a) gelen bir rivayette hikmetli işlerin birbirinden ayırt edilmesi şu şekilde olmaktadır.

Bu seneden sonraki seneye kadar olacak olayların hepsi ayrı ayrı melekler tarafından defterlere kaydedilir. İnsanların başına gelecek rızıklar, ölümler, zenginlikler, fakirlikler, ölümler, doğumlar hep bu esnada yazılır.

Hatta o yıl kaç hacı olacak o bile bu devrede takdir edilir. Herkesin ve her şeyin o sene içindeki mukadderatı yazılır. Rızık ile alakalı defterler Mikail (a.s.)’e, savaşlar ile ilgili defterler Cebrail (a.s.)’e, ameller nüshası dünya semasında görevli melek olan İsrafil’e (a.s.) ölümler ve musibetler ile ilgili defter de Azrail (a.s.)’e teslim edilir.

Fahreddin-i Razi beyan etmiş ki bu defterlerin düzenlenmesi Berat Gecesi ile başlar, Kadir Gecesinde tamamlanır ve her defter sahibine teslim edilir.

Berat Kandili Gecesi Namazı Var mı?

İmam-ı Gazali ihya adlı eserinde bu gece kılınacak namaz ile ilgili olarak her rekâtında Fatiha suresinden sonra 11 İhlâs suresi okunmak suretiyle kılınacak yüz rekat namaz veya her rekatında Fatiha’dan sonra 100 İhlâs okunan on rekat kılınacak namazın çok sevap olduğuna dair bir rivayet nakletmiştir.

Berat Kandili Gecesinde Neler Yapılmalıdır?

Bu gecede, bir yıl içinde olacak bütün işler ayırt edilip hükme bağlanarak Cenab-ı Hak tarafından meleklere verilir. Ondan mütevellit bu geceyi ibadet ve dua ile gündüzünü de oruçlu geçirmek pek faziletlidir.

Çokça kuran Kur’an–ı Kerim okumalıyız unutmayalım ki kuran hem bir sevap hazinesi hem gönüllere şifadır.

Hz. Peygamberin (s.a.v.) şefaatini umarak, ümmetinden olma şuuru ve şerefi ile çokça salavat getirmek

Varsa kaza namazı borçlarımızı eda etmek veya nafile namazlar kılınmak

Tefekkürde bulunmak hele bu gece çünkü 1 senelik hayatımızda yaşayacağımız her şey bu gece takdir ediliyor olması bizi daha çok dua ve tefekküre sevk etmeli ve duayı hem kendisine hem mümin kardeşlerine yapmalı çünkü gıyabında yaptığın dua olduğunda melekler de sana dua eder.

Bol bol zikir, evrad, ezkar ile geceyi nurlandırmalıyız. Günahlarımıza içten ihlaslı bir şekilde tövbe ve istiğfar etmeliyiz.

Müminlerle çevremizde bulunanlar ile helalleşmeli, küs ve dargın olanları barıştırılmalıyız. Kederli olanların, hele yetimlerin, öksüz ve hastaların ihtiyaçları giderilerek yüzleri güldürülmelidir.

Vefat etmiş bu dünyadan göçmüş akrabalarımızın, dostlarımızın ve büyüklerimizin ve Allah dostlarının kabirleri ziyaret ederek onlara dua etmek.

Hayatta olan akrabalarımızın, sevdiklerimizin, dostlarımızın diğer yakınlarımızın kandilleri bizzat giderek olmuyorsa telefonla tebrik etmeliyiz ve dualarını almalıyız bereket bu dualardadır.

Evet tüm kardeşlerimizin, sevdiklerimizin ve Alemi İslam’ın Berat Kandili gecesini canı gönülden tebrik ediyoruz. Bu mübarek gecenin barışa, huzura, sağlık ve afiyete, bereket ve kardeşliğe vesile olmasını Yüce Allah’tan temenni ediyorum. Allah’a emanet olun. Selametle kalınız.

Osmanlıca isim ve isminiz nasıl yazılıyor? Linke tıklayarak öğrenebilirsiniz. Osmanlıca öğrenmek ister misiniz? 8 ders ile çok kolay bir şekilde buradan  öğrenebilirsiniz. Osmanlıca kandil mesajları için linke tıklayabilirsiniz.